Co to jest KIO?
Krajowa Izba Odwoławcza (w skrócie KIO) to instytucja powołana ustawą z dnia 13 kwietnia 2007 roku nowelizującą ustawę Prawo zamówień publicznych („pzp”). Stanowi organ właściwy do rozpoznawania odwołań, które są wnoszone w postępowaniu o przyznanie zamówienia publicznego. Postępowanie ma charakter polubowny, a od orzeczenia przysługuje skarga do sądu okręgowego. W skład KIO wchodzi do 100 członków. Powoływani i odwoływani są przez Prezesa Rady Ministrów z grona osób spełniających ustawowe wymagania i uzyskujących najlepsze wyniki przy postępowaniu kwalifikacyjnym.
Jakie są kompetencje Izby?
Podstawowym przedmiotem tego organu jest rozpatrywanie odwołań od niezgodnych z przepisami ustawy czynności osób ubiegających się o udzielenie zamówień publicznych. W ramach kompetencji Izby znajduje się także rozpoznanie wniosków o uchylenie zakazu zawarcia umowy przed rozstrzygnięciem odwołania. Izba rozpatruje ponadto zastrzeżenia dotyczące wyników kontroli prowadzonych prze Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych.
Odwołania do KIO – kto może skorzystać?
W świetle przepisu art. 180 ust. 1 pzp odwołanie do KIO przysługuje tylko w przypadku niezgodnej z przepisami ustawy czynności osoby zamawiającej, która została podjęta w postępowaniu o udzielenie zamówienia, bądź w momencie zaniechania czynności, do której zamawiający był zobowiązany. W przypadku rozpatrywania postępowania o wartości mniejszej niż kwoty określone zgodnie z przepisem art. 11 ust. 8 pzp odwołanie do KIO jest możliwe w przypadku czynności:
1) wyboru trybu negocjacji bez ogłoszenia, zamówienia z wolnej ręki lub zapytania o cenę;
2) określenia warunków udziału w postępowaniu;
3) wykluczenia odwołującego z postępowania o udzielenie zamówienia;
4) odrzucenia oferty odwołującego;
5) opisu przedmiotu zamówienia;
6) wyboru najkorzystniejszej oferty.
Do połowy 2017 roku KIO masowo odrzucała odwołania wniesione przez wykonawców, zarzucających zamawiającym błędy w wyborze, polegające na zaniechaniu odrzucenia lub wykluczenia ich konkurentów.
Aktualnie – na skutek zmiany przez KIO interpretacji przepisów ustawy dot. podstawy prawnej odwołania – uznaje się za dopuszczalne wnoszenie odwołań w szerszym zakresie. Od połowy ubiegłego roku możliwe jest bowiem badanie prawidłowości zaniechania przez zamawiającego eliminacji konkurentów z procesu udzielania zamówień publicznych, a więc wszystkich elementów składających się na rzetelny wybór najkorzystniejszej oferty.
Jakie wymagania formalne należy spełnić?
Do podstawowych – chociaż nie jedynych – wymogów formalnych każdego odwołania (zgodnie z przepisem art. 180 ust. 3 pzp) należy zaliczyć:
- przedstawienie czynności lub wskazanie zaniechania czynności, wobec której zarzuca się niezgodność z przepisami;
- przedstawienie w zwięzłej formie zarzutów;
- określenie żądania;
- przedstawienie stanu faktycznego i prawnego, który uzasadnia wniesienie odwołania.
Zadaniem odwołującego się jest zaprezentowanie zarzutów i ich uzasadnienie w taki sposób, który pozwoli na realizację obowiązku przekazania odwołania wykonawcom zainteresowanym udziałem w postępowaniu. Tym samym nie jest akceptowany zbyt ogólny zarzut i w istocie pozbawiony uzasadnienia faktycznego, pozwalającego na jego rzeczową ocenę jego zasadności. Nie można zatem stawianego zarzutu wraz z jego uzasadnieniem sprowadzać wyłącznie do zreferowania postanowień SIWZ, wskazania, określonych pojęć oraz przytoczenia stanu faktycznego (np. wynik podjętych czynności przez zamawiającego, korespondencja zamawiającego). Z treści zarzutu powinien w sposób jednoznaczny wynikać wniosek na czym polega nieprawidłowość zarzucana zamawiającemu, natomiast w samym uzasadnieniu – w oparciu o ustalony stan faktyczny należy przedstawić własne stanowisko w sprawie oraz przedstawić albo wskazać lub zgłosić dowody na ich poparcie.
W przypadku zarzutów typowo procesowych potrzeba przedstawiania rozbudowanej argumentacji oraz dostarczenia dowodów będzie zdecydowanie mniejsza aniżeli w przypadku zarzutu związanego
np. z rażąco niską ceną zawartą w ofercie.
Należy pamiętać, że granice rozpoznania sprawy przez KIO są ściśle określone przez zarzuty odwołania, oparte na konkretnej i precyzyjnej podstawie faktycznej. KIO jest związana podniesionymi w odwołaniu zarzutami i wyznaczonymi przez nie granicami zaskarżenia. Oznacza to, że jeżeli odwołujący się nie podniesie zarzutów w treści odwołania, uzupełnienie tego braku – po upływie terminu do jego wniesienia – jest niedopuszczalne.
W celu skutecznego wniesienia odwołania niezbędne jest spełnienie wszystkich warunków formalnych,
a mianowicie złożenie pisma procesowego (wraz z wymaganymi załącznikami, w tym pełnomocnictwem i opłatą skarbową) w odpowiedniej formie, w zakreślonym przepisami ustawy terminie, prawidłowo opłacone, a także przesłanie do wiadomości zamawiającego odpisu odwołania.
Jaki jest koszt postępowania?
Kwota wpisu jest uzależniona od wysokości wartości zamówienia i jego rodzaju. Wysokość wpisu od odwołania wynosi w przypadku:
- postępowania o udzielenie zamówienia na dostawy i usługi; w konkursie:
- *7500 zł – gdy wartość zamówienia jest niższa od wysokości kwoty określonej w rozporządzeniu Prezesa RM w związku z wartościami zamówień i konkursów, od który konieczne jest przekazywanie zgłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich;
- *15000zł – gdy wysokość kwoty zamówienia jest równa lub przekracza wartości określone w Rozporządzeniu;
- postępowania o udzielenie zamówienia na roboty budowlane:
- *10000zł – gdy wysokość kwoty zamówienia nie przekracza wartości ustalonych Rozporządzeniem;
- *20000zł – gdy wysokość kwoty zamówienia jest równa lub przekracza wartości ustalone Rozporządzeniem.
W zakresie wymogów formalnych każdego odwołania oraz terminów wyznaczonych do jego wniesienia odsyłamy na stronę internetową KIO.
